Filmy film czarno-biały, na podstawie powieści, miasteczko

Do małego miasteczka przyjeżdża młody pracownik muzeum – Tomasz, dysponujący pokracznym, ale nader sprawnym samochodem. Został ściągnięty przez prowadzącego wykopaliska profesora Opałkę. Ponoć w okolicy znajdują się skarby byłego dziedzica. Tomasz poszukuje ich na własną rękę, ale śledzony jest przez asystentkę Opałki, zwaną „Zaliczką”. Wraz z trójką harcerzy wpada na trop szajki usiłującej zagarnąć zbiory, wyjaśnia przyczyny śmierci zaufanego przyjaciela dziedzica-Kolasy.

Historia człowieka, który szuka ucieczki przed konsekwencjami wojny i chce rozpocząć nowe życie. Nie wykonał rozkazu. Ucieka i osiedla się w małym miasteczku, gdzie szuka zapomnienia i samotności. Poznaje tam Lucynę – dziewczynę dojrzalszą od niego. Kiedy członkowie organizacji podziemnej wpadają na jego trop, opuszcza pośpiesznie miasteczko. Wszystko wskazuje jednak na to, że wróci do Lucyny, bo łączy ich prawdziwa miłość…

Anastazy jest młodym mężczyzną ciężko pracującym w pobliskim kamieniołomie. Pewnego dnia zostaje ranny w wypadku, a na miejsce przybywa młoda lekarka Beata, która dopiero co przyjechała do miasteczka, aby odbyć tutaj praktykę. Okazuje się jednak, iż chłopak – nie zważając na różnice klasowe i majątkowe – czuje do niej coś więcej niż tylko sympatię…

Podczas Drugiej Wojny Światowej dwóch amerykańskich pilotów - Lucky Finder (Mike Connors) i Hank Wilson (Robert Redford) zostaje zestrzelonych nad terytorium Niemiec. Lądują na spadochronach w małym miasteczku gdzie znajdują schronienie u pana Flicka (Alec Guinness) - samotnego staruszka, któremu bardzo odpowiada ich towarzystwo. Sytuacja komplikuje się kiedy wojna dobiega końca a pan Flick wcale nie zamierza rozstać się z nowymi znajomymi.

Powikłane losy dwóch kobiet, które muszą walczyć przeciwnościami rzucanymi im przez los. Teresa i Linka występują razem w kabarecie, gdy ten upada, muszą szukać pracy w prowincjonalnym miasteczku. Tam nie zagrzewają długo miejsca, ponieważ teatrzyk nie wytrzymuje próby czasu, a Linka nie występuje z powodu ciąży. Zastanawia się nad jej przerwaniem, jednocześnie planując powrót do Warszawy, gdzie pozostał ojciec dziecka.

Wiosna 1945 roku. Małe miasteczko wyzwolone przez oddziały Armii Czerwonej. Obok w lesie ukrywa się niemiecki oddział pancerny pułkownika SS Nagla. Zamierza on przejść przez miasteczko, gdyż tylko w ten sposób może dostać się na zachód.

Rok 1943, tuż przed Wigilią Bożego Narodzenia. W prowincjonalnym miasteczku gdzieś na wschodzie Polski ślusarz ZYGMUNT KORSAK (Józef Duriasz), lokator kamienicy należącej do rodziny Piekarczyków, ukrywa w tajemnicy przed sąsiadami Żyda, który uciekł z getta. Korsak współpracuje z partyzantami działającymi w okolicy. Ma im dostarczyć broń. Tymczasem Niemcy ogłaszają w miasteczku stan wyjątkowy, tzw. szperę. Kordon niemieckiej żandarmerii otacza miejscowość… Żandarmi zamykają drogi i zaczynają przeszukiwać kolejne zabudowania. Nikomu nie wolno opuścić domu. Osobom, które udzielają schronienia Żydom lub dostarczają im jedzenie, grozi śmierć. Wtedy właśnie mieszkańcy kamienicy Piekarczyków dowiadują się nieoczekiwanie o ukrywanym Żydzie. Rozumieją, że jeżeli Niemcy znajdą go w ich domu, rozstrzelają wszystkich. Właścicielka kamienicy Piekarczykowa, jej wchodząca w dorosłe życie córka Marta, młoda mężatka Katarzyna, której mąż siedzi w niemieckim więzieniu, oraz jej szwagier Józef Katjan stają przed dylematem: wydać Żyda i ocalić siebie czy też milczeć i narażać się na niechybną śmierć. Strach, który pada na lokatorów kamienicy, obnaża cechy charakteru, które w normalnych warunkach zapewne by się nie ujawniły. Katjan grozi Korsakowi, że wyda Niemcom uciekiniera z getta.

Na wyzwolonych spod okupanta ziemiach wschodnich powstaje zalążek polskiej władzy. Dzielny sierżant Otryna, w prowincjonalnym miasteczku na Lubelszczyźnie, zostaje komendantem posterunku milicji. Nie jest mu łatwo wprowadzić nowy ład i porządek w mieście. Ponadto musi walczyć z bandą NSZ.